De GIF! tentoonstelling van Freek Vonk in Naturalis

Twee keer kregen we de tip om eens naar Naturalis te gaan met Dex. Eén keer van Sandra van Curiosityworld en één keer van de juf van Dex tijdens zijn tienminuten-gesprek. Toen ik de Naturalis-site bezocht om kaartjes te bestellen, bleek dit Biodiversity Center tot ergens in 2019 gesloten te zijn in verband met een grote verbouwing. Wel is er momenteel een expositie over gif in het voormalige entreegebouw van Naturalis, de GIF! tentoonstelling.

Freek Vonk’s GIF! tentoonstelling

De GIF! tentoonstelling is opgezet door niemand minder dan Dex zijn grote held, Freek Vonk. Freek is, naast een groot voorbeeld voor veel kinderen en TV-bekendheid, ook onderzoeker en gif-expert bij Naturalis. Ondanks dat Naturalis zelf in de bouwsteigers staat en het skelet van T-rex Trix op rondreis over de wereld is, leek het ons daarom alsnog leuk om af te reizen naar Leiden om de giftige wereld van Freek Vonk te ontdekken.

Bij binnenkomst kregen de kinderen allebei een boekje met speurtochtvragen in hun handen gedrukt, waarmee je aan het einde van de tentoonstelling een kleinigheidje zou krijgen. Ook kreeg Odin een opklapbaar krukje mee, zodat we hem niet steeds op hoefden te tillen bij de verschillende terraria en andere tentoongestelde stukken. Supertrots wilde Odin zijn krukje zelf dragen en sjouwde daar dus vrolijk de hele expositie mee door.

Welke dieren zijn giftig?

De GIF! tentoonstelling startte bij een koningscobra, Freek Vonk zijn favoriet giftig dier, die helaas rustig lag te slapen in zijn grote glazen leefruimte. Daarna kwamen we bij een grote wand vol met giftige dieren, insecten, planten en paddenstoelen. Heel interessant, van een aantal heb ik ook nooit geweten dat ze giftig zijn. Wist jij bijvoorbeeld dat een vogelbekdier giftig is? Blijkbaar heeft dat schattig ogende beestje gifangels van 1,5 centimeter aan zijn achterpoten zitten. Dit gif is overigens niet gevaarlijk voor mensen, maar is te vergelijken met het gif van een bijensteek, maar dan iets heftiger.

Het leuke aan deze tentoonstelling is dat er heel veel levende dieren te zien waren, allemaal giftig en allemaal veilig in een terrarium achter dubbel glas. Bij alle dieren stond duidelijke informatie over hun gif, hoe ze het toedienen en met welk doel, waar de dieren leven en hoe ze waarschuwen voordat ze je voorzien van een dosis gif. Sommige dieren waarschuwen bijvoorbeeld door hun opvallende kleuren en sommige doen dat door middel van hun houding. Het Gilamonster spert zijn bek bijvoorbeeld wagenwijd open voordat hij bijt waarbij gif vrijkomt. Het Gilamonster is voor ons overigens niet dodelijk en heeft zelfs op medicinaal vlak een groot voordeel. Het gif van dit beest helpt insuline in je lichaam te reguleren en is daardoor het hoofdbestanddeel van een medicijn dat bij Diabetes Type 2 gebruikt wordt.

Hoe werkt gif?

Er werden op de tentoonstelling ook demonstraties gehouden. Wij woonden er eentje bij over de werking van gif. De onderzoeker die deze demonstratie verzorgde, deed dat heel leuk met behulp van een opgezet muisje, waardoor het voor jongere kinderen ook goed te begrijpen was. Geconcentreerd luisterden Odin en vooral Dex naar zijn uitleg over hoe het ene gif de spieren verlamd en hoe een ander soort gif het bloed doet stollen. Dit alles werd ook ‘nagespeeld’ met (nep)bloed en (nep)gif, wat het tastbaar maakte voor de kids. Na de demonstratie bleef ik zelf nog zitten met een vraag, want waarom gaat een slang niet dood als hij een muisje eet dat vol gif zit? Dit werd door de onderzoeker geduldig beantwoord: het gif werkt in de bloedbaan van dieren, maar wordt in maagzuur meteen afgebroken. Als een slang zichzelf bijt of door een soortgenoot wordt gebeten, dan kan hij daar wel aan overlijden. Slangen zijn dus niet immuun voor hun eigen gif.

Naast deze leuke gif-demonstratie, bevat de GIF! tentoonstelling ook verschillende interactieve elementen voor kinderen van alle leeftijden. Zo kon je koken met paddenstoelen, waarbij je uit verschillende bakjes met paddenstoelen er drie moest selecteren die niet giftig waren. Ook kon je op een grote afbeelding van een dier met een loep op zoek naar de locatie van het gif. En zo waren er nog wat meer leuke en leerzame activiteiten voor kinderen. Dex en Odin vermaakten zich er in ieder geval prima mee en vonden ook de filmpjes van Freek Vonk die dingen uitlegde en vertelde over de verschillende giftige planten en dieren geweldig.

Leuk voor jong en oud

In het restaurant kon je lekker wat eten en kregen de kinderen hun beloning voor de ingevulde vragen van de speurtocht. Dit was een gum in de vorm van een dinosaurusbot. Een schot in de roos voor onze kleine paleontologen-in-spé natuurlijk. Na een lekker saucijzenbroodje voor Dex en Odin en een broodje kroket voor Edwin en mij, hebben we ook de wilde bijen-expositie nog even bekeken. Niet heel groot opgezet, maar ook weer erg leuk en leerzaam voor de kinderen, daarnaast is Dex momenteel gek op bijen. Na afloop mochten de jongens nog een klein cadeautje uitkiezen in de museumwinkel om vervolgens weer richting huis te rijden.

Het was jammer dat Naturalis zelf gesloten was, want Dex had heel graag het skelet van de Tyrannosaurus Rex genaamd Trix gezien. Maar deze GIF! tentoonstelling was een geweldig en leuk alternatief en absoluut de moeite waard om eens te bezoeken. Er is meer dan voldoende te doen voor de jongere kinderen en het is heel interessant en leerzaam voor de wat oudere kids. Dex en Odin (5 en 3 jaar oud) hebben zich in ieder geval geen seconde verveeld en ook wij hebben genoten van deze giftige tentoonstelling.

Bezoek de GIF! Tentoonstelling

De Naturalis GIF! tentoonstelling is nog tot en met 2 september te bezoeken in het voormalige entreegebouw van het Naturalis Biodiversity Center in Leiden. Daarna sluit Naturalis haar deuren helemaal tot aan de heropening medio 2019. Toch meer interesse in dino’s? Ook de World of Dinos expositie in de Jaarbeurs in Utrecht loopt nog tot 2 september dit jaar.